Hemos denominado “Píldoras peatonales” a una campaña horizontal y argumental en torno a todo el ideario de la Red de Ciudades que Caminan, interrelacionando nuestros Principios y creando textos divulgativos que nos sirven para dar a entender mejor la cultura del caminar:
1. Prioridad peatonal
Los peatones son la base de la movilidad urbana. La planificación urbanística, el diseño urbano y la regulación del espacio público están al servicio del peatón, haciendo que el caminar esté, de forma efectiva, por encima del resto de los modos de desplazamiento.
PRINCIPIO 1
Movilidad de base peatonal
Oinezkoak dira hiri-mugikortasunaren oinarria. Hiri ibilgarriak, oro har, oinezkoek lehentasuna duten espazioak dira. Hirigintza-plangintza, hiri-diseinua eta espazio publikoaren erabileraren erregulazioa oinezkoen zerbitzura daude, eta, ondorioz, oinez ibiltzea gainerako garraiobideen gainetik dago benetan: bizikletak, mugikortasun pertsonaleko ibilgailuak, garraio kolektiboa eta automobil partikularraren gainetik.
2. Accesos restringidos
El acceso de vehículos se limita a los necesarios para el funcionamiento de la ciudad. El tráfico de paso y de agitación tiende a desaparecer. A cambio se fortalece el sistema de transporte público urbano e interurbano, especialmente en las grandes ciudades y se habilitan zonas de aparcamiento periféricas.
PRINCIPIO 2
Derecho al espacio público
Hiri ibilgarrietako espazio publikoa, batez ere, sozializazio-espazio bat da, inklusiboa eta aberatsa, aniztasunagatik eta erabileren eta erabiltzen duten pertsonen nahasketagatik. Ezaugarri horrek espazio publikoan autoen eta motorren presentzia murriztea eskatzen du, baita haientzat erreserbatutako espazioa ere: sarbidea eta zirkulazioa hiriaren funtzionamendu sozial eta ekonomikorako beharrezkoa den gutxiengo batera mugatu behar da. Era berean, espazio publikoaren erabileraren erregulazioa ibilgarritasuna lehenesten duten hiri-plangintza eta diseinuen gainean egin behar da, oinezkoa erabat errespetatuz, edozein ibilgailuri dagokionez, motordun izan ala ez.
PRINCIPIO 3
Planificación urbanística caminable
Hirigintzako erabakiek ibilgarritasuna ahalbidetu eta sustatu behar dute, eta horretarako hiri dentso eta konpaktuak sustatu behar dira. Honen bidez oinezko mugikortasuna sustatzeko distantziak minimizatuko dituzte, eta dibertsifikatuak izango dira, funtzio konbinatuak dituztenak, lurzoruaren erabileraren araberako zonifikaziorik gabe. Hirietako merkataritza bere periferietarantz deslokalizatzea ez da erabaki egokia ibilgarritasunerako. Garraio publikoaren sistema eraginkor batean inbertitzea, batez ere hiri handietan, lehentasunezkoa da ibilgailuen sarbidea mugatzeko. Kaleko aparkalekua mugatzea lehentasunezkoa da autoen erakarpena eta bueltaka dabilen zirkulazioa murrizteko.
3. Ciudades compactas y diversificadas
Su urbanismo genera densidad de población y mezcla de usos; esto propicia el florecimiento de comercios y servicios. Las necesidades cotidianas pueden satisfacerse a pie mediante trayectos que no superan los 15 ó 20 minutos.
PRINCIPIO 3
Planificación urbanística caminable
Hirigintzako erabakiek ibilgarritasuna ahalbidetu eta sustatu behar dute, eta horretarako hiri dentso eta konpaktuak sustatu behar dira. Honen bidez oinezko mugikortasuna sustatzeko distantziak minimizatuko dituzte, eta dibertsifikatuak izango dira, funtzio konbinatuak dituztenak, lurzoruaren erabileraren araberako zonifikaziorik gabe. Hirietako merkataritza bere periferietarantz deslokalizatzea ez da erabaki egokia ibilgarritasunerako. Garraio publikoaren sistema eraginkor batean inbertitzea, batez ere hiri handietan, lehentasunezkoa da ibilgailuen sarbidea mugatzeko. Kaleko aparkalekua mugatzea lehentasunezkoa da autoen erakarpena eta bueltaka dabilen zirkulazioa murrizteko.
4. Aceras continuas
Son cruces en los que las aceras no se interrumpen, sin semáforos para peatones. Uso generalizado en los cruces de acceso a zonas con prioridad peatonal y en torno a equipamientos públicos. Calman el tráfico, dan visibilidad a la continuidad de los itinerarios peatonales y al concepto de ciudad como espacio de prioridad peatonal.
PRINCIPIO 4
Diseño urbano caminable
Oinezkoen alde diseinatutako espazio publikoa bidezkoagoa eta seguruagoa da: bide-indarkeria gutxitzen du, araudi konplexuak saihesten ditu eta arauak betetzen direla zaintzeko poliziaren presentziaren beharra murrizten du. Hiri ibilgarrien hiri-diseinuak ezaugarri hauek ditu, besteak beste: pasoko trafikoa ezabatzea, plataforma bakarreko kaleen kopurua esponentzialki handitzea, oinezkoentzako pasabideak goratzea, espaloi irisgarriak, jarraituak eta ekipatuak egitea, galtzaden sekzioa eta edukiera murriztea, kaleko aparkalekua murriztea eta egoteko erabilerak bultzatzea.
5. Velocidad máxima 30 km/h
Sólo en vías excepcionales se permiten velocidades superiores. Se coloca señalización específica en las puertas de acceso a la ciudad y se tiende a liberar el resto de señales. En los entornos escolares y zonas de prioridad peatonal, velocidad máxima 10 km/h.
PRINCIPIO 5
Seguridad vial con enfoque peatonal
Bide-segurtasuna hiri ibilgarrien dimentsio banaezina da, oinezkoa baita hiri-aktoreen artean ahulena; hala ere, ikuspegi paternalistak saihestu behar dira, bai eta oinezkoari errua botatzen diotenak ere, betiere kontuan hartuta oinez ibiltzea ez dela zirkulatzea, kontzeptu askoz zabalagoa dela, eta distrazioak onartuta egon behar dutela. Hiri ibilgarrietako bide-segurtasunaren ezaugarria da ibilgarritasunaren kanonetara egokitutako hiri-azpiegitura bat duela, arreta berezia jarriz bidegurutzeetako ikuspenari, eta 30 km/h-ko gehieneko abiadura orokorra du -salbuespenezko bideetan izan ezik-, 10 km/h-ra murriztu daitekeena da oinezkoen lehentasuneko eremuetan eta eskola-inguruneetan.
6. Aparcamiento limitado
Aparcar en la calle no es un derecho. Frente al estacionamiento en vía pública se prefieren fórmulas de parada con tiempo limitado. El estacionamiento se concentra en aparcamientos subterráneos y en bolsas en el borde de los barrios y/o de la ciudad.
PRINCIPIO 1
Movilidad de base peatonal
Oinezkoak dira hiri-mugikortasunaren oinarria. Hiri ibilgarriak, oro har, oinezkoek lehentasuna duten espazioak dira. Hirigintza-plangintza, hiri-diseinua eta espazio publikoaren erabileraren erregulazioa oinezkoen zerbitzura daude, eta, ondorioz, oinez ibiltzea gainerako garraiobideen gainetik dago benetan: bizikletak, mugikortasun pertsonaleko ibilgailuak, garraio kolektiboa eta automobil partikularraren gainetik.
PRINCIPIO 3
Planificación urbanística caminable
Hirigintzako erabakiek ibilgarritasuna ahalbidetu eta sustatu behar dute, eta horretarako hiri dentso eta konpaktuak sustatu behar dira. Honen bidez oinezko mugikortasuna sustatzeko distantziak minimizatuko dituzte, eta dibertsifikatuak izango dira, funtzio konbinatuak dituztenak, lurzoruaren erabileraren araberako zonifikaziorik gabe. Hirietako merkataritza bere periferietarantz deslokalizatzea ez da erabaki egokia ibilgarritasunerako. Garraio publikoaren sistema eraginkor batean inbertitzea, batez ere hiri handietan, lehentasunezkoa da ibilgailuen sarbidea mugatzeko. Kaleko aparkalekua mugatzea lehentasunezkoa da autoen erakarpena eta bueltaka dabilen zirkulazioa murrizteko.
7. Plantas bajas activas
En las plantas bajas de los edificios predominan los usos comerciales y de servicios. Los espacios peatonales son generosos para permitir la contemplación de escaparates y la interacción interior-exterior. La deslocalización del comercio hacia la periferia no se considera una decisión adecuada.
PRINCIPIO 3
Planificación urbanística caminable
Hirigintzako erabakiek ibilgarritasuna ahalbidetu eta sustatu behar dute, eta horretarako hiri dentso eta konpaktuak sustatu behar dira. Honen bidez oinezko mugikortasuna sustatzeko distantziak minimizatuko dituzte, eta dibertsifikatuak izango dira, funtzio konbinatuak dituztenak, lurzoruaren erabileraren araberako zonifikaziorik gabe. Hirietako merkataritza bere periferietarantz deslokalizatzea ez da erabaki egokia ibilgarritasunerako. Garraio publikoaren sistema eraginkor batean inbertitzea, batez ere hiri handietan, lehentasunezkoa da ibilgailuen sarbidea mugatzeko. Kaleko aparkalekua mugatzea lehentasunezkoa da autoen erakarpena eta bueltaka dabilen zirkulazioa murrizteko.
8. Transporte público eficaz
En ciudades medias y grandes se prioriza la inversión en un sistema de transporte público urbano e interurbano coordinado y eficaz, competitivo con el coche en cuanto a duración total de los trayectos. Los tiempos de espera son mínimos.
PRINCIPIO 3
Planificación urbanística caminable
Hirigintzako erabakiek ibilgarritasuna ahalbidetu eta sustatu behar dute, eta horretarako hiri dentso eta konpaktuak sustatu behar dira. Honen bidez oinezko mugikortasuna sustatzeko distantziak minimizatuko dituzte, eta dibertsifikatuak izango dira, funtzio konbinatuak dituztenak, lurzoruaren erabileraren araberako zonifikaziorik gabe. Hirietako merkataritza bere periferietarantz deslokalizatzea ez da erabaki egokia ibilgarritasunerako. Garraio publikoaren sistema eraginkor batean inbertitzea, batez ere hiri handietan, lehentasunezkoa da ibilgailuen sarbidea mugatzeko. Kaleko aparkalekua mugatzea lehentasunezkoa da autoen erakarpena eta bueltaka dabilen zirkulazioa murrizteko.
9. Distribución de mercancías fácil
Su regulación no perjudica al pequeño comercio. En zonas de acceso restringido a vehículos se prefieren sistemas que regulan el tiempo de parada frente a los que delimitan espacios concretos para carga y descarga.
PRINCIPIO 4
Diseño urbano caminable
Oinezkoen alde diseinatutako espazio publikoa bidezkoagoa eta seguruagoa da: bide-indarkeria gutxitzen du, araudi konplexuak saihesten ditu eta arauak betetzen direla zaintzeko poliziaren presentziaren beharra murrizten du. Hiri ibilgarrien hiri-diseinuak ezaugarri hauek ditu, besteak beste: pasoko trafikoa ezabatzea, plataforma bakarreko kaleen kopurua esponentzialki handitzea, oinezkoentzako pasabideak goratzea, espaloi irisgarriak, jarraituak eta ekipatuak egitea, galtzaden sekzioa eta edukiera murriztea, kaleko aparkalekua murriztea eta egoteko erabilerak bultzatzea.
10. Pasos sobreelevados
Su uso es generalizado en calles con aceras. Son accesibles y conectan con las aceras sin discontinuidades. Calman el tráfico, dan visibilidad a la continuidad de los itinerarios peatonales y al concepto de ciudad como espacio de prioridad peatonal. Están alineados con las aceras evitando rodeos innecesarios.
PRINCIPIO 4
Diseño urbano caminable
Oinezkoen alde diseinatutako espazio publikoa bidezkoagoa eta seguruagoa da: bide-indarkeria gutxitzen du, araudi konplexuak saihesten ditu eta arauak betetzen direla zaintzeko poliziaren presentziaren beharra murrizten du. Hiri ibilgarrien hiri-diseinuak ezaugarri hauek ditu, besteak beste: pasoko trafikoa ezabatzea, plataforma bakarreko kaleen kopurua esponentzialki handitzea, oinezkoentzako pasabideak goratzea, espaloi irisgarriak, jarraituak eta ekipatuak egitea, galtzaden sekzioa eta edukiera murriztea, kaleko aparkalekua murriztea eta egoteko erabilerak bultzatzea.
PRINCIPIO 5
Seguridad vial con enfoque peatonal
Bide-segurtasuna hiri ibilgarrien dimentsio banaezina da, oinezkoa baita hiri-aktoreen artean ahulena; hala ere, ikuspegi paternalistak saihestu behar dira, bai eta oinezkoari errua botatzen diotenak ere, betiere kontuan hartuta oinez ibiltzea ez dela zirkulatzea, kontzeptu askoz zabalagoa dela, eta distrazioak onartuta egon behar dutela. Hiri ibilgarrietako bide-segurtasunaren ezaugarria da ibilgarritasunaren kanonetara egokitutako hiri-azpiegitura bat duela, arreta berezia jarriz bidegurutzeetako ikuspenari, eta 30 km/h-ko gehieneko abiadura orokorra du -salbuespenezko bideetan izan ezik-, 10 km/h-ra murriztu daitekeena da oinezkoen lehentasuneko eremuetan eta eskola-inguruneetan.
11. Limitación del espacio rodado
El espacio destinado a la circulación y aparcamiento de vehículos se reduce pasando a un plano secundario. Por norma general los carriles de circulación no superan los 3 metros de anchura. El aparcamiento en la calle tiende a ser excepcional.
PRINCIPIO 2
Derecho al espacio público
Hiri ibilgarrietako espazio publikoa, batez ere, sozializazio-espazio bat da, inklusiboa eta aberatsa, aniztasunagatik eta erabileren eta erabiltzen duten pertsonen nahasketagatik. Ezaugarri horrek espazio publikoan autoen eta motorren presentzia murriztea eskatzen du, baita haientzat erreserbatutako espazioa ere: sarbidea eta zirkulazioa hiriaren funtzionamendu sozial eta ekonomikorako beharrezkoa den gutxiengo batera mugatu behar da. Era berean, espazio publikoaren erabileraren erregulazioa ibilgarritasuna lehenesten duten hiri-plangintza eta diseinuen gainean egin behar da, oinezkoa erabat errespetatuz, edozein ibilgailuri dagokionez, motordun izan ala ez.
PRINCIPIO 4
Diseño urbano caminable
Oinezkoen alde diseinatutako espazio publikoa bidezkoagoa eta seguruagoa da: bide-indarkeria gutxitzen du, araudi konplexuak saihesten ditu eta arauak betetzen direla zaintzeko poliziaren presentziaren beharra murrizten du. Hiri ibilgarrien hiri-diseinuak ezaugarri hauek ditu, besteak beste: pasoko trafikoa ezabatzea, plataforma bakarreko kaleen kopurua esponentzialki handitzea, oinezkoentzako pasabideak goratzea, espaloi irisgarriak, jarraituak eta ekipatuak egitea, galtzaden sekzioa eta edukiera murriztea, kaleko aparkalekua murriztea eta egoteko erabilerak bultzatzea.
12. Itinerarios peatonales principales
La prioridad peatonal del interior de los barrios se prolonga a lo largo de determinados itinerarios peatonales que los conectan de manera continua y directa con otros barrios de la ciudad. Son itinerarios accesibles y atractivos.
PRINCIPIO 4
Diseño urbano caminable
Oinezkoen alde diseinatutako espazio publikoa bidezkoagoa eta seguruagoa da: bide-indarkeria gutxitzen du, araudi konplexuak saihesten ditu eta arauak betetzen direla zaintzeko poliziaren presentziaren beharra murrizten du. Hiri ibilgarrien hiri-diseinuak ezaugarri hauek ditu, besteak beste: pasoko trafikoa ezabatzea, plataforma bakarreko kaleen kopurua esponentzialki handitzea, oinezkoentzako pasabideak goratzea, espaloi irisgarriak, jarraituak eta ekipatuak egitea, galtzaden sekzioa eta edukiera murriztea, kaleko aparkalekua murriztea eta egoteko erabilerak bultzatzea.
PRINCIPIO 7
Visión global
Herritar guztiek dute ibilbide ibilgarri bat egiteko eskubidea. Ibilgarritasunak hirigune osoa hartzen du barnean, ez soilik gune historikoak, gune turistikoak, hirigune komertzialak, gune zentralak edo berdeguneak. Auzo bakoitzaren barrualdea oinezkoen lehentasuna duen eremu bat da, ia pasoko zirkulaziorik ez duena. Auzoen barnealdeko oinezkoen lehentasuna oinezkoentzako ibilbide nagusietan zehar luzatzen da, eta ibilbide horiek hiriko beste auzo batzuekin lotzen dituzte modu jarraitu, zuzen, seguru, irisgarri eta erakargarrian. Hiriaren oinezkoen dimentsioa hiriarteko ibilbideetara zabaltzen da, oinezkoen ibilbide nagusi horiek inguruko beste herrigune batzuekin lotuz.
13. Aceras accesibles, completas y peatonales
El itinerario peatonal accesible es claro y continuo en toda su longitud y se mantiene en los cruces. Equipadas con bandas de servicios para bancos, árboles, farolas… fuera del itinerario peatonal. Son lugares de socialización, exclusivamente peatonales: no se admite en ellas circulación de bicicletas ni ed otros vehículos.
PRINCIPIO 4
Diseño urbano caminable
Oinezkoen alde diseinatutako espazio publikoa bidezkoagoa eta seguruagoa da: bide-indarkeria gutxitzen du, araudi konplexuak saihesten ditu eta arauak betetzen direla zaintzeko poliziaren presentziaren beharra murrizten du. Hiri ibilgarrien hiri-diseinuak ezaugarri hauek ditu, besteak beste: pasoko trafikoa ezabatzea, plataforma bakarreko kaleen kopurua esponentzialki handitzea, oinezkoentzako pasabideak goratzea, espaloi irisgarriak, jarraituak eta ekipatuak egitea, galtzaden sekzioa eta edukiera murriztea, kaleko aparkalekua murriztea eta egoteko erabilerak bultzatzea.
PRINCIPIO 8
Ciudad inclusiva
Oinez ibiltzeak esan nahi du, halaber, gurpil-aulkia erabiltzea (autopropultsatua edo beste pertsona batzuen laguntzarekin), oinez ibiltzen ikastea, adinekoak garenean desplazatzea, guraso berriak izatea, ikuspenik gabe mugitzea, erosketak karrotxo batekin egitea… Hori dela eta, irisgarritasun unibertsalari dagozkion azpiegiturak orokortu egiten dira, eta arreta berezia jartzen da oinezkoentzako ibilbide jarraituak egiteari.
14. Plataformas únicas
Espacios compartidos con prioridad peatonal. Uso generalizado en calles donde no es posible ejecutar aceras accesibles y banda de servicios y en otras zonas con prioridad peatonal. Su diseño no reproduce el esquema tradicional de calles con calzada segregada y lineal. Velocidad máxima 10 km/h. Incorporan señalización podotáctil según criterios de accesibilidad para personas con problemas de visión.
PRINCIPIO 4
Diseño urbano caminable
Oinezkoen alde diseinatutako espazio publikoa bidezkoagoa eta seguruagoa da: bide-indarkeria gutxitzen du, araudi konplexuak saihesten ditu eta arauak betetzen direla zaintzeko poliziaren presentziaren beharra murrizten du. Hiri ibilgarrien hiri-diseinuak ezaugarri hauek ditu, besteak beste: pasoko trafikoa ezabatzea, plataforma bakarreko kaleen kopurua esponentzialki handitzea, oinezkoentzako pasabideak goratzea, espaloi irisgarriak, jarraituak eta ekipatuak egitea, galtzaden sekzioa eta edukiera murriztea, kaleko aparkalekua murriztea eta egoteko erabilerak bultzatzea.
PRINCIPIO 8
Ciudad inclusiva
Oinez ibiltzeak esan nahi du, halaber, gurpil-aulkia erabiltzea (autopropultsatua edo beste pertsona batzuen laguntzarekin), oinez ibiltzen ikastea, adinekoak garenean desplazatzea, guraso berriak izatea, ikuspenik gabe mugitzea, erosketak karrotxo batekin egitea… Hori dela eta, irisgarritasun unibertsalari dagozkion azpiegiturak orokortu egiten dira, eta arreta berezia jartzen da oinezkoentzako ibilbide jarraituak egiteari.
15. Calles para la infancia
El diseño urbano propicia que la infancia recupere la calle. No se consideran admisibles diseños de calles donde los escolares de primaria no puedan caminar con autonomía. Se fomenta el juego libre.
PRINCIPIO 6
Alianza sostenible
Bizikletak, patinak, mugikortasun pertsonaleko ibilgailuak eta garraio publikoa hiri ibilgarrien aliatu onak dira, hirian automobilaren erabilera murrizten laguntzen dutelako. Hala ere, horiek ezin dira inoiz mehatxu izan behar oinez ibiltzen direnentzat. Agintariek erabileren bizikidetza sustatu behar dute, aktore ahulenarekiko (oinezkoa) errespetuan oinarrituta. Espaloiak eta oinezkoentzako gainerako espazioak oinezkoentzat izango dira, salbuespenik gabe, haien zabalera edo ibilgailuen zirkulazio abiadura edozein dela ere. Adibidez, bizikleta-espaloiak ez datoz bat hiri ibilgarrien filosofiarekin.
PRINCIPIO 9
Autonomía infantil
Hiri ibilgarriek haurrek kalea berreskuratzea sustatzen dute: ez dira onargarritzat jotzen lehen hezkuntzako ikasleei autonomiaz ibiltzea zailtzen dieten diseinu eta erregulazioak. Espazio publikoaren diseinuak jolas askea bultzatu behar du. Eskola-inguruneak lehentasunezko lekuak dira ibilgarritasunaren aldeko jarduerak sustatzeko: motordun zirkulazioa inguruko ingurunean mugatzen da, eta oinezkoen koltxoi berdeak jartzen dira inguruan, 10 km/h-ko abiadura mugatuarekin gehienez. Eskola-bide seguruen proiektuak eskola-komunitatearekin lantzen dira, eta ibilgarritasunaren filosofia globala transmititzeko balio dute.
16. Aceras peatonales
Bicicletas, patines y otros vehículos de movilidad personal (VMP) que ayudan a reducir coches en la ciudad son aliados de la caminabilidad. Sin embargo su circulación nunca debe ser una amenaza para quienes caminan. Las aceras son espacios exclusivamente peatonales y la acera-bici no es un recurso admisible.
PRINCIPIO 5
Seguridad vial con enfoque peatonal
Bide-segurtasuna hiri ibilgarrien dimentsio banaezina da, oinezkoa baita hiri-aktoreen artean ahulena; hala ere, ikuspegi paternalistak saihestu behar dira, bai eta oinezkoari errua botatzen diotenak ere, betiere kontuan hartuta oinez ibiltzea ez dela zirkulatzea, kontzeptu askoz zabalagoa dela, eta distrazioak onartuta egon behar dutela. Hiri ibilgarrietako bide-segurtasunaren ezaugarria da ibilgarritasunaren kanonetara egokitutako hiri-azpiegitura bat duela, arreta berezia jarriz bidegurutzeetako ikuspenari, eta 30 km/h-ko gehieneko abiadura orokorra du -salbuespenezko bideetan izan ezik-, 10 km/h-ra murriztu daitekeena da oinezkoen lehentasuneko eremuetan eta eskola-inguruneetan.
PRINCIPIO 6
Alianza sostenible
Bizikletak, patinak, mugikortasun pertsonaleko ibilgailuak eta garraio publikoa hiri ibilgarrien aliatu onak dira, hirian automobilaren erabilera murrizten laguntzen dutelako. Hala ere, horiek ezin dira inoiz mehatxu izan behar oinez ibiltzen direnentzat. Agintariek erabileren bizikidetza sustatu behar dute, aktore ahulenarekiko (oinezkoa) errespetuan oinarrituta. Espaloiak eta oinezkoentzako gainerako espazioak oinezkoentzat izango dira, salbuespenik gabe, haien zabalera edo ibilgailuen zirkulazio abiadura edozein dela ere. Adibidez, bizikleta-espaloiak ez datoz bat hiri ibilgarrien filosofiarekin.
17. Sendas peatonales interurbanas
Se amplía la dimensión peatonal de la ciudad y se aumenta la distancia considerada asumible para desplazarse a pie. Se fomenta que las conexiones con otros núcleos cercanos también se realicen caminando.
PRINCIPIO 7
Visión global
Herritar guztiek dute ibilbide ibilgarri bat egiteko eskubidea. Ibilgarritasunak hirigune osoa hartzen du barnean, ez soilik gune historikoak, gune turistikoak, hirigune komertzialak, gune zentralak edo berdeguneak. Auzo bakoitzaren barrualdea oinezkoen lehentasuna duen eremu bat da, ia pasoko zirkulaziorik ez duena. Auzoen barnealdeko oinezkoen lehentasuna oinezkoentzako ibilbide nagusietan zehar luzatzen da, eta ibilbide horiek hiriko beste auzo batzuekin lotzen dituzte modu jarraitu, zuzen, seguru, irisgarri eta erakargarrian. Hiriaren oinezkoen dimentsioa hiriarteko ibilbideetara zabaltzen da, oinezkoen ibilbide nagusi horiek inguruko beste herrigune batzuekin lotuz.
18. Espacio público estancial y diverso
Las calles y las plazas no son un simple espacio de tránsito: son espacios de socialización equipados para la estancia, el juego, la celebración, las manifestaciones culturales y el encuentro social. Garantizar la posibilidad de asiento cada poca distancia posibilita además el caminar de las personas ancianas.
PRINCIPIO 2
Derecho al espacio público
Hiri ibilgarrietako espazio publikoa, batez ere, sozializazio-espazio bat da, inklusiboa eta aberatsa, aniztasunagatik eta erabileren eta erabiltzen duten pertsonen nahasketagatik. Ezaugarri horrek espazio publikoan autoen eta motorren presentzia murriztea eskatzen du, baita haientzat erreserbatutako espazioa ere: sarbidea eta zirkulazioa hiriaren funtzionamendu sozial eta ekonomikorako beharrezkoa den gutxiengo batera mugatu behar da. Era berean, espazio publikoaren erabileraren erregulazioa ibilgarritasuna lehenesten duten hiri-plangintza eta diseinuen gainean egin behar da, oinezkoa erabat errespetatuz, edozein ibilgailuri dagokionez, motordun izan ala ez.
PRINCIPIO 8
Ciudad inclusiva
Oinez ibiltzeak esan nahi du, halaber, gurpil-aulkia erabiltzea (autopropultsatua edo beste pertsona batzuen laguntzarekin), oinez ibiltzen ikastea, adinekoak garenean desplazatzea, guraso berriak izatea, ikuspenik gabe mugitzea, erosketak karrotxo batekin egitea… Hori dela eta, irisgarritasun unibertsalari dagozkion azpiegiturak orokortu egiten dira, eta arreta berezia jartzen da oinezkoentzako ibilbide jarraituak egiteari.
19. Entornos escolares caminables
La circulación motorizada en torno a los colegios tiende a limitarse, procurando colchones verdes peatonales o semipeatonales a su alrededor. Velocidad máxima 10 km/h. Los caminos escolares seguros son importantes herramientas para las ciudades caminables.
PRINCIPIO 6
Alianza sostenible
Bizikletak, patinak, mugikortasun pertsonaleko ibilgailuak eta garraio publikoa hiri ibilgarrien aliatu onak dira, hirian automobilaren erabilera murrizten laguntzen dutelako. Hala ere, horiek ezin dira inoiz mehatxu izan behar oinez ibiltzen direnentzat. Agintariek erabileren bizikidetza sustatu behar dute, aktore ahulenarekiko (oinezkoa) errespetuan oinarrituta. Espaloiak eta oinezkoentzako gainerako espazioak oinezkoentzat izango dira, salbuespenik gabe, haien zabalera edo ibilgailuen zirkulazio abiadura edozein dela ere. Adibidez, bizikleta-espaloiak ez datoz bat hiri ibilgarrien filosofiarekin.
PRINCIPIO 9
Autonomía infantil
Hiri ibilgarriek haurrek kalea berreskuratzea sustatzen dute: ez dira onargarritzat jotzen lehen hezkuntzako ikasleei autonomiaz ibiltzea zailtzen dieten diseinu eta erregulazioak. Espazio publikoaren diseinuak jolas askea bultzatu behar du. Eskola-inguruneak lehentasunezko lekuak dira ibilgarritasunaren aldeko jarduerak sustatzeko: motordun zirkulazioa inguruko ingurunean mugatzen da, eta oinezkoen koltxoi berdeak jartzen dira inguruan, 10 km/h-ko abiadura mugatuarekin gehienez. Eskola-bide seguruen proiektuak eskola-komunitatearekin lantzen dira, eta ibilgarritasunaren filosofia globala transmititzeko balio dute.
20. Infraestructura verde
Los árboles son, junto con las personas, protagonistas del espacio público, gozan de espacio suficiente para su correcto desarrollo y su presencia es constante. Invertir dinero para su correcta elección, plantación y cuidado se considera invertir dinero en salud pública.
PRINCIPIO 10
Medio ambiente urbano saludable
Ingurumena, batez ere, herritarra, hiritarra da, pertsonek gehien erabiltzen dutena da eta, ingurune naturalaren defentsa eta zaintza alde batera utzi gabe. Hiri-ingurumena bultzatzeko, oinez dabiltzan hiriek energia garbia erabiltzeari ematen diote lehentasuna, batez ere garraio publikoan, baita zuhaitzak behar bezala landatzeari eta korridore berdeak jarraitzeari ere, hirian ere biodibertsitatea sustatzeko. Ura, edateko eta giroa freskatzeko, espazio publikoaren elementu protagonista ere izan behar da. Ibilgailu elektrikoak, berez, ez dira hiri-ingurumenaren aldeko garraiobidetzat hartzen, ez baitakarte oinezkoaren lekua askatzea edo espazio publikoaren funtzionaltasuna aberastea.
21. Pasos transversales seguros
El diseño urbano garantiza la reducción de velocidad antes de llegar a ellos. Bien iluminados en toda su longitud, sin bandas de aparcamientos u otros obstáculos visuales en los 3 metros anteriores. La separación entre dos consecutivos no supera los 75 metros. La regulación semafórica peatonal tiende a ser excepcional.
PRINCIPIO 6
Alianza sostenible
Bizikletak, patinak, mugikortasun pertsonaleko ibilgailuak eta garraio publikoa hiri ibilgarrien aliatu onak dira, hirian automobilaren erabilera murrizten laguntzen dutelako. Hala ere, horiek ezin dira inoiz mehatxu izan behar oinez ibiltzen direnentzat. Agintariek erabileren bizikidetza sustatu behar dute, aktore ahulenarekiko (oinezkoa) errespetuan oinarrituta. Espaloiak eta oinezkoentzako gainerako espazioak oinezkoentzat izango dira, salbuespenik gabe, haien zabalera edo ibilgailuen zirkulazio abiadura edozein dela ere. Adibidez, bizikleta-espaloiak ez datoz bat hiri ibilgarrien filosofiarekin.
22. Barrios caminables
La caminabilidad abarca a todo el espacio urbano, no sólo a los centros históricos. El interior de cada barrio es una zona de prioridad peatonal con tráfico de paso prácticamente nulo.
PRINCIPIO 7
Visión global
Herritar guztiek dute ibilbide ibilgarri bat egiteko eskubidea. Ibilgarritasunak hirigune osoa hartzen du barnean, ez soilik gune historikoak, gune turistikoak, hirigune komertzialak, gune zentralak edo berdeguneak. Auzo bakoitzaren barrualdea oinezkoen lehentasuna duen eremu bat da, ia pasoko zirkulaziorik ez duena. Auzoen barnealdeko oinezkoen lehentasuna oinezkoentzako ibilbide nagusietan zehar luzatzen da, eta ibilbide horiek hiriko beste auzo batzuekin lotzen dituzte modu jarraitu, zuzen, seguru, irisgarri eta erakargarrian. Hiriaren oinezkoen dimentsioa hiriarteko ibilbideetara zabaltzen da, oinezkoen ibilbide nagusi horiek inguruko beste herrigune batzuekin lotuz.
23. Espacio público inclusivo
Se cumplen las normas de accesibilidad y el diseño del espacio público favorece que salgamos a la calle en silla de ruedas o aprendiendo a caminar, con bastón o andador, carrito de la compra, portando a un bebé, o sin visión.
PRINCIPIO 8
Ciudad inclusiva
Oinez ibiltzeak esan nahi du, halaber, gurpil-aulkia erabiltzea (autopropultsatua edo beste pertsona batzuen laguntzarekin), oinez ibiltzen ikastea, adinekoak garenean desplazatzea, guraso berriak izatea, ikuspenik gabe mugitzea, erosketak karrotxo batekin egitea… Hori dela eta, irisgarritasun unibertsalari dagozkion azpiegiturak orokortu egiten dira, eta arreta berezia jartzen da oinezkoentzako ibilbide jarraituak egiteari.
24. Transporte público ecológico y accesible
Propulsado con energía limpia, no produce contaminación acústica ni atmosférica. Las paradas, los vehículos y la información cumplen con las normas de accesibilidad. Las paradas incluyen horarios e itinerarios expresados de forma fácilmente inteligible, así como señalización digital del tiempo de espera.
PRINCIPIO 8
Ciudad inclusiva
Oinez ibiltzeak esan nahi du, halaber, gurpil-aulkia erabiltzea (autopropultsatua edo beste pertsona batzuen laguntzarekin), oinez ibiltzen ikastea, adinekoak garenean desplazatzea, guraso berriak izatea, ikuspenik gabe mugitzea, erosketak karrotxo batekin egitea… Hori dela eta, irisgarritasun unibertsalari dagozkion azpiegiturak orokortu egiten dira, eta arreta berezia jartzen da oinezkoentzako ibilbide jarraituak egiteari.
PRINCIPIO 10
Medio ambiente urbano saludable
Ingurumena, batez ere, herritarra, hiritarra da, pertsonek gehien erabiltzen dutena da eta, ingurune naturalaren defentsa eta zaintza alde batera utzi gabe. Hiri-ingurumena bultzatzeko, oinez dabiltzan hiriek energia garbia erabiltzeari ematen diote lehentasuna, batez ere garraio publikoan, baita zuhaitzak behar bezala landatzeari eta korridore berdeak jarraitzeari ere, hirian ere biodibertsitatea sustatzeko. Ura, edateko eta giroa freskatzeko, espazio publikoaren elementu protagonista ere izan behar da. Ibilgailu elektrikoak, berez, ez dira hiri-ingurumenaren aldeko garraiobidetzat hartzen, ez baitakarte oinezkoaren lekua askatzea edo espazio publikoaren funtzionaltasuna aberastea.
25. Presencia de agua
Abundan las fuentes para beber, así como las fuentes ornamentales y los juegos de agua. El frescor y el sonido del agua son valorados como indicadores de calidad ambiental.
PRINCIPIO 10
Medio ambiente urbano saludable
Ingurumena, batez ere, herritarra, hiritarra da, pertsonek gehien erabiltzen dutena da eta, ingurune naturalaren defentsa eta zaintza alde batera utzi gabe. Hiri-ingurumena bultzatzeko, oinez dabiltzan hiriek energia garbia erabiltzeari ematen diote lehentasuna, batez ere garraio publikoan, baita zuhaitzak behar bezala landatzeari eta korridore berdeak jarraitzeari ere, hirian ere biodibertsitatea sustatzeko. Ura, edateko eta giroa freskatzeko, espazio publikoaren elementu protagonista ere izan behar da. Ibilgailu elektrikoak, berez, ez dira hiri-ingurumenaren aldeko garraiobidetzat hartzen, ez baitakarte oinezkoaren lekua askatzea edo espazio publikoaren funtzionaltasuna aberastea.
También se creó una versión infográfica con el contenido explícito para su posterior uso divulgativo. Además recordamos que las ciudades adheridas a la Red de Ciudades que Caminan pueden solicitar el diseño de su tríptico o rollup personalizado con el logo de su ciudad e infografía incluida para su uso en campañas relacionadas con la cultura del caminar. Pueden solicitar más información en info@ciudadesquecaminan.org.
Haz tríptico
Envés tríptico
Versión Rollup
Por último una línea de merchandising protagonizada por una caja de píldoras simulando ser calmantes para el estrés urbano cuando en realidad son caramelos. Ya te lo explicamos más detenidamente aquí. Mensajes dulces para un mundo más agradable.
